Wydajność laptopa lub komputera stacjonarnego w dużej mierze zależy od sprawnego chłodzenia. Jednym z kluczowych, choć często niedocenianych elementów tego układu jest pasta termoprzewodząca. To właśnie ona decyduje, czy ciepło z procesora trafia skutecznie do radiatora, a dalej do wentylatora. A gdy przestaje działać prawidłowo, sprzęt zaczyna się przegrzewać i działać coraz gorzej.
W tym artykule wyjaśniamy, czym właściwie jest pasta termoprzewodząca, jakie pełni funkcje i skąd wiadomo, że czas ją wymienić.
Co to jest pasta termoprzewodząca?
Pasta termoprzewodząca (inaczej: pasta termoizolacyjna) to specjalny preparat o konsystencji gęstej mazi, który nakłada się między procesor (CPU lub GPU) a element chłodzący, czyli zazwyczaj radiator. Jej zadaniem jest wypełnienie mikroskopijnych nierówności obu powierzchni i zapewnienie jak najlepszego przewodnictwa cieplnego.
Bez pasty, nawet najlepszy system chłodzenia nie będzie działał efektywnie – procesor nie odda ciepła, a to szybko doprowadzi do jego przegrzania, spadku wydajności, a nawet trwałych uszkodzeń.
Kiedy wymienić pastę termoprzewodzącą?
Pasta ma swoją żywotność i z czasem traci właściwości. Wysoka temperatura pracy, kurz i warunki użytkowania wpływają na jej kondycję. Zazwyczaj producent nie określa dokładnego momentu wymiany, ale przyjęło się, że:
- w laptopach pasta powinna być wymieniana co 1,5–2 lata,
- w komputerach stacjonarnych co 2–3 lata (lub wcześniej, przy oznakach przegrzewania).
Jeśli komputer staje się głośniejszy, a jego obudowa wyraźnie się nagrzewa – to może być sygnał, że pasta przestała działać poprawnie.
W naszym serwisie regularnie spotykamy się z sytuacją, gdy w kilkunastoletnich urządzeniach pasta zamienia się w twardą, kruchą skorupę. W takim stanie nie spełnia już żadnej funkcji, a komputer ledwo radzi sobie z chłodzeniem.
Objawy zużytej pasty
Oto kilka oznak, że warto odwiedzić serwis i sprawdzić stan pasty termoprzewodzącej:
- Komputer zaczyna się przegrzewać – wentylator pracuje głośniej niż zwykle, a obudowa jest gorąca.
- Sprzęt wyłącza się samoistnie po kilkunastu minutach pracy, zwłaszcza przy większym obciążeniu.
- System działa wolniej, mimo że sprzęt wcześniej był wydajny.
- Obniżona wydajność procesora (tzw. throttling termiczny), widoczna np. w benchmarkach lub przy obróbce grafiki/wideo.
Warto dodać, że sama wymiana pasty to zadanie dla serwisanta – niewłaściwe nałożenie lub użycie nieodpowiedniego preparatu może pogorszyć sytuację. Istnieją różne rodzaje past: ceramiczne, metaliczne, z dodatkami srebra czy płynnego metalu – każda ma inne właściwości i nie każda pasuje do każdego sprzętu.
Czy warto wymieniać pastę samodzielnie?
Teoretycznie tak, ale pod jednym warunkiem – masz doświadczenie i wiesz, co robisz. W praktyce lepiej zlecić to zadanie specjalistom. W Serwis24 oferujemy kompleksową konserwację układu chłodzenia, w tym:
- rozebranie komputera,
- dokładne oczyszczenie radiatora i wentylatora,
- usunięcie starej pasty i nałożenie nowej,
- sprawdzenie działania po serwisie.
Masz podejrzenie, że Twój laptop się przegrzewa?
Zgłoś się do nas – wykonamy bezpłatną diagnozę i doradzimy, czy konieczna jest wymiana pasty.
serwis24.org/formularz